Ιδιαιτέρως κρίσιμος αναμένεται να είναι ο Απρίλιος σχετικά με την πορεία του ελληνικού προγράμματος, καθώς μετά το Πάσχα η ροή των εξελίξεων αναμένεται να είναι πολύ πυκνή. Δεν αποκλείεται να υπάρξει νέα τηλεδιάσκεψη σε υψηλό επίπεδο μεταξύ της κυβέρνησης και των δανειστών πριν από το EWG που θα γίνει την Πέμπτη 12 Απριλίου, οπότε αναμένεται να συζητηθούν και τα μεσοπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους. Αρχές Μαΐου, οι επικεφαλής των τεχνικών κλιμακίων αναμένονται στην Αθήνα ούτως ώστε να ολοκληρωθεί εντός του μήνα η τέταρτη αξιολόγηση και να επιτευχθεί συνολική συμφωνία στις 21 Ιουνίου, περιλαμβανομένης και της ελάφρυνσης του χρέους.
Η τηλεδιάσκεψη αναμένεται να είναι σχετική με την πορεία της τέταρτης αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος. Εκεί θα εξεταστούν και οι εναλλακτικές σε δύσκολα θέματα όπου κυριαρχεί η εκτίμηση πως θα υπάρξει καθυστέρηση, ώστε να δημιουργηθεί η αναγκαία πρόληψη των γεγονότων.
Πολλά θα κριθούν στη σύνοδο
Μετά τη συμφωνία που υπήρξε την περασμένη εβδομάδα για τα θέματα της ενέργειας, η οποία θα έχει ως αποτέλεσμα τις επόμενες μέρες την κατάθεση του νομοσχεδίου για την πώληση των τεσσάρων μονάδων της ΔΕΗ, πλέον στο τραπέζι θα μπουν θέματα όπως οι νέες αντικειμενικές τιμές και η αναμόρφωση του ΕΝΦΙΑ, οι αλλαγές στο Δημόσιο και οι αποκρατικοποιήσεις.
Στο διάστημα 16-22 Απριλίου στην Ουάσιγκτον είναι προγραμματισμένη η εαρινή σύνοδος του ΔΝΤ κι εκεί ο υπουργός Οικονομικών αναμένεται να διαπιστώσει τις προθέσεις του Ταμείου σχετικά με τις προτάσεις που έχουν πέσει στο τραπέζι από την ευρωπαϊκή πλευρά για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους.
Οι διαφορές στις εκτιμήσεις
Ως φαίνεται, η σύνοδος του ΔΝΤ συμπίπτει με την έναρξη της συζήτησης για την απομείωση του ελληνικού δημόσιου χρέους, στη βάση του περίφημου γαλλικού μηχανισμού, που προβλέπει την εφαρμογή ρήτρας ανάπτυξης συνδυάζοντας τους ρυθμούς ανάπτυξης με το χρέος. Ως γνωστόν, οι ευρωπαϊκοί θεσμοί δέχονται ότι το πρωτογενές πλεόνασμα μπορεί να πιάσει τον στόχο του 3,5% για το 2018, ενώ το ΔΝΤ εκτιμά μέχρι στιγμής πως θα είναι μικρότερο. Ωστόσο, τα στοιχεία που πρόκειται να ανακοινώσει η Eurostat εντός του Απριλίου αναμένεται να αναδείξουν τη θεαματική υπέρβαση του ελληνικού πρωτογενούς πλεονάσματος το 2017 (πάνω από 4%, όταν ο στόχος είχε τεθεί στο 1,75%), κάτι το οποίο αποτελεί ένα επιπλέον επιχείρημα της ελληνικής πλευράς ενάντια στις αγκυλώσεις του ΔΝΤ. Σε κάθε περίπτωση, η δυνατότητα ενεργοποίησης της ρήτρας ανάπτυξης μέσω του γαλλικού μηχανισμού μπορεί να διασφαλίσει τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.
Αναπτυξιακό Σχέδιο
Από εκεί και πέρα, οι θεσμοί θα αναμένουν το κείμενο του αναπτυξιακού σχεδίου, το οποίο θα παρουσιαστεί από τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο στο Eurogroup της 27ης Απριλίου και θα εμπεριέχει τη στρατηγική ανάπτυξης της κυβέρνησης για τα επόμενα χρόνια. Σ’ αυτό αναμένεται να κυριαρχεί πλήθος μεταρρυθμίσεων δικής της ιδιοκτησίας κατά την περίοδο μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος. Μέσα στον Απρίλιο θα ξεκινήσει εξάλλου και η συζήτηση για τον έλεγχο που θα ασκείται στην Ελλάδα μετά την έξοδό της από το πρόγραμμα. Στην κυβέρνηση εκτιμούν πως το αναπτυξιακό της σχέδιο, που προβλέπει ένα μείγμα δημοσιονομικής σταθερότητας και ένα πλαίσιο ενίσχυσης των εργαζομένων (π.χ. ενδεχόμενη πρόβλεψη για αύξηση κατώτατου μισθού, δεσμευτικοί στόχοι μείωσης ανεργίας), μπορεί να απορροφήσει τις όποιες επιφυλάξεις των θεσμών για τη μεταμνημονιακή περίοδο
Πολύ θετικές προτάσεις για την ελάφρυνση του χρέους
Όπως προαναφέρθηκε, η ειδική ομάδα που έχει συσταθεί στην ομάδα εργασίας της ευρωομάδας για το ελληνικό χρέος θα παρουσιάσει το βασικό και τα εναλλακτικά σενάρια ελάφρυνσης, καθώς επίσης και τη σύνδεση της αποπληρωμής του χρέους με την ανάπτυξη σύμφωνα με το αποκαλούμενο γαλλικό κλειδί.
Σύμφωνα με πληροφορίες, κάποια από τα δάνεια θα επιμηκυνθούν και τα επιτόκια θα σταθεροποιηθούν σε ένα επίπεδο χαμηλότερο του 2%. Στο «παιχνίδι» αναμένεται να… μπουν και τα κέρδη από τα ANFAs και SMPs, δηλαδή τα ελληνικά ομόλογα που έχουν στα χέρια τους οι κεντρικές τράπεζες αγορασμένα σε πολύ χαμηλές τιμές, τα οποία αφήνουν μεγάλα κέρδη στις κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης. Επίσης, δεν αποκλείεται ο ESM να εξαγοράσει το χρέος της Ελλάδας προς το ΔΝΤ, το οποίο ξεπερνά τα 10 δισ. ευρώ.
Αρκετά διαφωτιστικό είναι και το έγγραφο με ημερομηνία 27 Φεβρουαρίου, το οποίο επικαλέστηκε η εφημερίδα “Handelsblatt”, όπου αναφέρεται ότι, σύμφωνα με το σχέδιο, η Ελλάδα θα απαλλαγεί από τις αποπληρωμές εάν ο μέσος όρος της πενταετούς ανάπτυξης μειωθεί κάτω από το 2,8%. Η μερική εξόφληση του χρέους θα ήταν απαραίτητη εάν η ανάπτυξη κυμαινόταν μεταξύ 2,8% και 3,4%, ενώ η πλήρης εξόφληση εάν η αύξηση ήταν μεγαλύτερη, συμπληρώνει η γερμανική εφημερίδα.
Μάλιστα, η εφημερίδα επισημαίνει ότι ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Όλαφ Σολτς δεν μπορεί να αποφύγει πλέον τη συζήτηση περί ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους, σημειώνοντας ότι «η σχετική προεργασία έχει ξεκινήσει προ πολλού». Όπως αναφέρεται σύμφωνα με το μοντέλο του ESM, ο χρόνος ωρίμανσης ορισμένων δανείων στήριξης προς την Ελλάδα, που είχαν εκταμιευτεί από τον παλιό μηχανισμό διάσωσης EFSF, θα μπορούσε να παραταθεί κατά μέσο όρο για επτά χρόνια. Επιπλέον, πληρωμές επιτοκίων συνολικού ύψους 13 δισ. ευρώ ενδέχεται να παγώσουν για πέντε χρόνια.
Εν τω μεταξύ, οι προτάσεις των Γάλλων είναι ακόμη πιο προχωρημένες. Αυτές θέλουν να παγώσουν εν μέρει την αποπληρωμή δανείων 25 δισ. ευρώ, πετυχαίνοντας έτσι μέσο όρο παράτασης των ωριμάνσεων κατά 12 χρόνια. Επιπλέον, προβλέπεται να μπει πλαφόν 2% στα επιτόκια των δανείων διάσωσης της Αθήνας, κάτι που θα αντιστοιχούσε σε ελάφρυνση ύψους 18 δισ. ευρώ.
Σε κάθε περίπτωση φαίνεται πως δημιουργείται ένα πολύ θετικό momentum για την επιπλέον ελάφρυνση του ελληνικού χρέους.
Ρεπορτάζ: Αγουρίδης Γιάννης – ΑΥΓΗ